Sık sorulan sorulara cevaplar / Dr. Charles Edward Florendo
-
Fiziksel egzersiz sırasında artan kan basıncı tehlikeli midir?
Egzersizi yapan kişiye göre değişir. Egzersiz sırasında kalp daha fazla kan pompalar ve vücut daha fazla strese maruz kalır. Bu nedenle kan basıncındaki artış fizyolojiktir ve beklenen bir durumdur. Hipertansiyon hastalığındaki yüksek tansiyon ise kalpteki (kalp düzgün çalışmaz) veya kan damarlarındaki (tıkanmış veya sertleşmiş kan damarları gibi) bir sorundan kaynaklanır. Egzersiz sırasındaki durum normal fizyolojiden kaynaklanır. Aslında birçok sporcu, kalbin spor sırasında vücudun ihtiyaçlarını karşılamak için büyüdüğü “sporcu kalbi” olarak bilinen bir durum geliştirir. Bu durum tehlikeli kabul edilmez. Bu nedenle, kişinin spora başlamadan önce kalbinde veya kan damarlarında herhangi bir sorun olmadığından emin olmak için tıbbi muayeneden geçmeleri önemlidir. Ancak tıbbi muayenelerin mükemmel olmadığını ve geçmişte ülkelerinde muhtemelen en iyi tıbbi bakıma sahip olan profesyonel sporcuların bile oyun sırasında kalp sorunları yaşadığı vakalar yaşadığımızı belirtmek isterim. Bu durumun bilinen örnekleri futbolcu Piermario Morosini ve Fabrice Muamba’dır.
-
Egzersiz sırasında oluşan yüksek kan basıncı tehlikeli bir duruma sebep olabilir mi?
Evet olabilir. Aslında, spor yaparken beyinlerindeki anevrizmanın yırtılması nedeniyle ölen birkaç kişi tanıyorum. Bunlardan biri sadece fit kalabilmek için bisiklet kullanan kırk yaşında bir erkekti. Bu talihsiz bir durumdur ve daha da talihsiz olanı, bu anevrizmaları tespit etme testinin genellikle spora başlamadan önce yapılmaması ve bu testin yaygın bir günlük rutin olmamasıdır. Bir önceki cevabımda belirttiğim gibi, bu kişilerin spora başlamadan önce kalp rahatsızlığına yatkın olmaları durumunda da kalp sorunları ortaya çıkabilir. Bu durum özellikle spor eğitimi almamış ve genellikle profesyonel denetimden yoksun hafta sonu savaşçıları için sorun olabilir.
-
Bazı sporcular sporu bıraktıktan sonra neden hipertansiyon hastalığı geliştirirler?
Sporcular düzenli olarak egzersiz yaparken, yaptıkları egzersiz sayesinde vücudun karbondioksit seviyeleri sağlıklı seviyede tutulur. Ancak düzenli egzersiz yapılmadığında vücutlarındaki karbondioksit seviyeleri sağlıksız bir seviyeye düşebilir. Ayrıca çoğu sporcu, egzersiz sırasında derin (büyük) nefes almak üzere eğitilmiştir. Ne yazık ki bu sporcuların çoğu, artık egzersiz yapmasalar bile büyük nefes alma alışkanlıklarını sürdürürler. Sporu bırakan sporcular karbondioksit seviyelerini sağlıklı düzeyde tutan fiziksel egzersizi bırakmış olurlar ve genellikle karbondioksit seviyelerinin sağlıksız düzeye düşmesine katkı yapan büyük nefes alma alışkanlığını devam ettirirler. Bu, hipertansiyona büyük ölçüde katkıda bulunan hiperventilasyona yol açar.
-
Oxygen Advantage Hafif Solunum egzersizi sporla ilişkili kan basıncının düşmesine yardımcı olabilir mi?
Kesinlikle. Hafif Solunum egzersizinin faydaları üç yönlüdür; birincisi, vücudun daha yüksek seviyelerdeki karbondioksiti tolere etmesine yardım eder. Daha yüksek karbondioksit seviyeleri kan damarlarını açacak ve aerobik egzersizler sırasında bile kan basıncını düşürecektir. Daha yüksek karbondioksit seviyelerine karşı gelişen bu tolerans, büyük nefes almayı önemli ölçüde azaltabilir ve dolayısıyla yorgunluğun azalmasına yardım edebilir. İkincisi, Hafif Solunun egzersizi büyük nefes alma sırasında kesintiye uğrayan hayati organlara giden akışını iyileştirir. Sporcular genellikle kabızlık gibi sorunlardan sıkıntı çekerler, bence bu sıkıntılar Hafif Solunum egzersiziyle giderilebilir ya da önlenebilir. Son olarak, Hafif Solunum egzersizi, sporcu egzersiz yapmadığında bile karbondioksit seviyelerini sağlıklı seviyelerde tutmaya yardımcı olur. Bu da sporcuya daha iyi dinlenme, daha az kramp ve dinlenme halindeyken düşük kan basıncı sağlar; bu durum sporu bıraktıktan sonra da devam eder.
-
Oxygen Advantage Hafif Solunum egzersiziyle anaerobik egzersizi aerobik egzersize dönüştürebilir miyiz?
Teoride evet, yapabiliriz. Hafif solunum egzersizin mekanizması kandaki karbondioksiti sağlıklı seviyelere yükseltmektir, böylece kan oksijeni daha verimli bir şekilde nakleder. Bu da vücudun aerobik bir ortamda çalışmasını sağlar. Hafif solunum egzersizinin fizyolojisine baktığımızda aerobik egzersizin faydalarının çoğunun bu egzersizle elde edilebileceğini görürüz. Böylece, Hafif Solununum egzersizini aerobik olmayan egzersizlerle birleştirerek aerobik olmayan bir egzersizle bile aerobik egzersizlerin faydalarını elde edebiliriz.
Ağırlık kaldırmaya ilişkin notlar:
Ağırlık kaldırma anaerobik bir egzersiz olarak kabul edilir. Ağırlık kaldıran çoğu sporcu ağırlığı kaldırma sırasında büyük nefes almanın kas gelişimine katkı sağladığını düşünüyor. Bu inancın fizyolojisinden emin değilim ve onu doğrulayamıyorum veya çürütemiyorum. Bununla birlikte, spor salonunda olmadıkları zamanlarda hiperventilasyon (fazla solunum) yapan haltercilerle karşılaştım. Yine bunun nedeninin fazla nefes alma alışkanlıklarını spor salonunun dışına taşımaları olduğunu düşünüyorum.
Dr. Charles Edward Florendo:
Dr. Charles Edward Florendo, 2000 yılında Santo Tomas Üniversitesi’nden Tıp Teknolojisi alanında Lisans derecesini aldı. Daha sonra 2005 yılında yine Santo Tomas Üniversitesi’nde Tıp Doktorasını tamamladı. Buteyko Metodu eğitimini kıdemli Buteyko eğitmeni Jac Vidgen ile çalışarak tamamladı. Daha sonra Asthmahilfe Avusturya, Buteyko Breathing Association İngiltere ve Buteyko Clinic International İrlanda’da ilave eğitimler aldı. Afrika’da bulunduğu dönemde Afrikalı sağlık çalışanlarının Buteyko Metodu’nu uygulamaları için eğitim düzenledi. Ayrıca, Kamerun’da yöntemin kullanımını denetleyen ve teşvik eden Kontrollü Solunum Derneği’nin (Controlled Breathing Association) kurucu ortağıdır. Afrika, Amerika Birleşik Devletleri ve Filipinler’deki hastalara ve sağlık çalışanlarına Buteyko Metodu’nu öğretmiştir.